Program „Czyste powietrze” – sposób na termomodernizację

Oglądając prognozę pogody, otrzymujemy także informacje o poziomie czystości powietrza w Polsce. W niektórych rejonach jest jeszcze względnie dobrze, w innych wyniki są naprawdę złe. Niestety z powodu złego powietrza wiele osób cierpi na różnego rodzaju schorzenia. Jak wesprzeć inicjatywę dbania o czyste powietrze?

Mogłoby się wydawać, że dbanie o środowisko, w tym jakość powietrza, to kolejna moda, która kiedyś w końcu przeminie. Przecież trudno jest żyć w 100% odpowiedzialnie i dbać o każdą dziedzinę życia, żeby zmniejszać ryzyko zanieczyszczenia środowiska. To prawda, nie jest to najłatwiejsze zadanie, a wiele organizacji głowi się latami, jak wnieść dbanie o naszą planetę na wyżyny efektywności. Każdy z nas może jednak podjąć stopniowe i małe kroki do tego potrzebne. Spora część Polaków dba już o odpowiednią segregację śmieci, nawet w obawie przed otrzymaniem kary, czy z chęci płacenia mniejszych opłat za ich odbiór. Nawet takie czysto egoistyczne podejście przyczynia się do polepszenia tej dziedziny. Zastanówmy się więc, co moglibyśmy jeszcze zrobić dla naszego środowiska, sami przy tym wiele korzystając.

Na tym skupia się program „Czyste powietrze”. Z założenia umożliwia wsparcie ochrony naszego środowiska, ale biorąc w nim udział, sami wiele korzystamy. Na czym on polega i kto może z niego skorzystać?

Program „Czyste powietrze” – na czym polega?

Sprzyja ochronie środowiska, a jego głównym celem jest nic innego, jak poprawa jakości powietrza, na co wskazuje sama nazwa. Program ten umożliwia otrzymanie dofinansowania do wymiany starych pieców na paliwo stałe (węgiel, drewno) na nowoczesne, bardziej efektywne źródła ciepła, które spełniają najwyższe normy. Takie jak węzeł cieplny, pompa ciepła, kocioł gazowy kondensacyjny, kocioł olejowy, ogrzewanie elektryczne oraz kocioł na paliwo stałe spełniający określone wymagania. Projekt wspiera także niezbędne prace termomodernizacyjne przeprowadzane na budynku, w tym docieplenie domów. Prace takie wpłyną na zmniejszenie emisji szkodliwych substancji, a dodatkowo poprawi efektywność energetyczną budynków.

Dotacja, jaką można otrzymać w ramach tego programu może wynosić nawet do 30 tys. zł dla poziomu podstawowego oraz 37 tys. zł dla poziomu podwyższonego dofinansowania.

Kto może skorzystać z efektów tego programu? Jak można się domyślić, nie obejmuje ona bloków mieszkalnych, ale domy jednorodzinne. Wniosek o dofinansowanie mogą złożyć osoby fizyczne, które są współwłaścicielami budynków lub wydzielonych w budynkach lokali mieszkalnych z wyodrębnioną księgą wieczystą.

Projekt domu czy lokalu może być jeszcze nierozpoczęty, w trakcie realizacji lub zakończony. Przy rozliczeniu wykonanych już modernizacji brane będą pod uwagę wyłącznie koszty poniesione do 6 miesięcy przed złożeniem wniosku, ale nie wcześniej niż 15. 05. 2020 r.

Projekt, który zgłaszamy, musi zostać wykonany do 30 miesięcy od daty złożenia wniosku.

Podstawowy poziom dofinansowania, czyli część pierwsza programu „Czyste powietrze”

Z poziomu podstawowego mogą skorzystać osoby fizyczne, które są właścicielami lub współwłaścicielami domów jednorodzinnych oraz osoby, które są współwłaścicielami wydzielonych w nich lokali mieszkalnych z wyodrębnioną księgą wieczystą. Ich dochód roczny nie może jednak przekroczyć 100 000 zł.

Skorzystać z niego można na 3 sposoby.

Pierwszym z nich jest demontaż starego źródła ciepła na paliwo stałe oraz zakup i instalacja powietrznej albo gruntownej pompy ciepła. Uzyskując tym samym nowoczesne źródło ogrzewania oraz ciepłą wodę użytkową. Poza tym opcja ta umożliwia wykonanie dodatkowych modernizacji, wybierając nawet więcej niż jedną z nich. Obejmują one wymianę na nową instalacji centralnego ogrzewania lub ciepłej wody użytkowej, w co możemy wliczyć także kolektory słoneczne. Umożliwiają także zakup i montaż mikroinstalacji fotowoltaicznej. Innym dodatkowym elementem, z którego możemy skorzystać przy tym sposobie jest dofinansowanie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, czyli rekuperacji. Kolejnym jest możliwość zakupu i montażu ocieplenia, okien, drzwi zewnętrznych i bram garażowych. Sposób ten pozwala także na sfinansowanie dokumentacji dotyczącej tego zakresu, czyli audytu energetycznego, w przypadku wykonania ocieplenia ścian, dokumentacji projektowej oraz odpowiednich ekspertyz.

Maksymalna kwota dotacji w przypadku przedsięwzięcia, które nie obejmuje fotowoltaiki to 25 000 zł. Przy montażu mikroinstalacji fotowoltaicznej kwota ta może wynosić do 30 000 zł. Nowa odsłona programu przewiduje także bonusy za instalację źródeł ciepła, które są niskoemisyjne i wykorzystują źródła odnawialne, tj. pompa ciepła czy fotowoltaika.

Opcja druga to demontaż nieefektywnego źródła ciepła na paliwo stałe (węgiel, drewno) oraz instalacja innego źródła ciepła niż pompa ciepła, tak aby zapewnić odpowiednie ogrzewanie i opcjonalnie ciepłą wodę użytkową. Inną możliwością jest zakup i montaż kotłowni gazowej w budynku.
Sposób ten obejmuje możliwość tych samych termomodernizacji, w których zakres wchodzi wymiana instalacji c.o. lub cwu (kolektory słoneczne i pompy ciepła wyłącznie do ogrzewania wody), zakup i montaż (materiał i robocizna) fotowoltaiki, rekuperacji oraz ocieplenia ścian, a także okien, drzwi zewnętrznych, garażowych oraz bram garażowych. Podobnie jak przy pierwszym sposobie dofinansowanie obejmuje także możliwość wykonania odpowiedniej dokumentacji z tego zakresu, w tym odpowiednich ekspertyz.

Kwota, którą możemy uzyskać przy zdecydowaniu się na tę opcję to 20 000 zł bez fotowoltaiki i 25 000 zł z.

Ostatnia opcja nie obejmuje wymiany ogrzewania, a jedynie wszystkie termomodernizacje, o których mówią dwie poprzednie opcje. Materiał na i zamontowanie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła (rekuperacji), ocieplenia, okien, drzwi zewnętrznych i garażowych oraz bram garażowych. Poza tym w zakres tych ulepszeń wchodzi wykonanie potrzebnej dokumentacji ze wspomnianego zakresu, takiej jak audyt energetyczny w przypadku wykonania ocieplenia, dokumentacji projektowej oraz koniecznych ekspertyz.

Maksymalna kwota, jaką możemy uzyskać, korzystając z tej opcji to 10 000 zł.

Podwyższony poziom dofinansowania, czyli część druga programu

Aby móc skorzystać z większych dotacji należy spełniać konkretne warunki. Podobnie jak w przypadku podstawowego poziomu, z wnioskiem o dotację mogą wystąpić wyłącznie właściciele oraz współwłaściciele domu jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego z wyodrębnioną księgą wieczystą, o ile został on wydzielony w budynku jednorodzinnym. Ubiegając się o taką dotację przeciętny dochód, wypadający na jednego członka gospodarstwa domowego na miesiąc, nie może przekraczać 1400 zł w przypadku gospodarstwa wieloosobowego oraz 1960 zł w gospodarstwie jednoosobowym.
Prowadząc działalność gospodarczą, trzeba się natomiast liczyć z innymi wytycznymi. Roczny przychód osoby składającej wniosek, obliczany na podstawie roku kalendarzowego, nie może przekroczyć trzydziestokrotności kwoty minimalnego  wynagrodzenia za pracę, który obowiązywał w grudniu roku poprzedzającego złożenie wniosku. Przychód musi być uzyskany z działalności innej niż rolnicza.

Ta część programu obejmuje jedynie dwie opcje wykorzystania dotacji, o które można się ubiegać.

Pierwszą z nich jest demontaż starego źródła ciepła na paliwo stałe, na którego miejsce zakupimy i zamontujemy bardziej efektywne źródło ciepła zarówno do celów c.o., jak i cwu. Może to obejmować także kotłownię gazową. Z zakresu dodatkowych modernizacji, które umożliwia ta opcja, możemy wyróżnić demontaż, materiały i uruchomienie nowej instalacji c.o. lub ciepłej wody użytkowej uzyskiwanych z kolektorów słonecznych oraz pompy ciepła przeznaczonej wyłącznie do cwu. Poza tym umożliwia ona zakup i instalację rekuperacji, ocieplenia, okien, mikroinstalacji fotowoltaicznej, drzwi zewnętrznych i garażowych oraz bram garażowych. Dotacje te można przeznaczyć także na wykonanie dokumentacji, która dotyczyć będzie tego zakresu, tj. audyt energetyczny, ekspertyzy oraz dokumentację projektową.

Maksymalna kwota, o jaką możemy się ubiegać w przypadku tej opcji to 32 000 zł bez mikroinstalacji fotowoltaicznej i 37 000 zł, gdy przedsięwzięcie ją obejmie.

Druga opcja nie obejmuje wymiany źródła ciepła, a jedynie dodatkowe termomodernizacje, o których mowa w opcji pierwszej. Maksymalna kwota dotacji to 15 000 zł.

Jak złożyć wniosek o dofinansowanie?

Obecna sytuacja na świecie zmusiła nas do nauki zdalnego załatwiania urzędowych spraw. Tak jest również w przypadku tego programu. Wniosek możemy złożyć przez internet, posługując się swoim profilem zaufanym, który pozwoli potwierdzić naszą tożsamość. Założenie takiego profilu wspierają niektóre banki. E-wniosek możemy znaleźć na portalu rządowym gov.pl, w zakładce „Dla obywatela”, następnie „Nieruchomości i środowisko”, opcja „Skorzystaj z programu Czyste Powietrze”. Aby złożyć wniosek wymagane będzie zalogowanie się lub zarejestrowanie. Do wypełnionego i sprawdzonego wniosku dołączamy wymagane załączniki, a następnie podpisujemy go za pomocą profilu zaufanego lub podpisu kwalifikowanego.

Bardziej tradycyjnym sposobem jest złożenie wniosku w urzędzie. Taki wniosek należy pobrać z Portalu Beneficjenta WFOŚiGW, do którego rejonu należymy. Po zalogowaniu się, pobieramy odpowiedni wniosek w formie aktywnego PDF, który możemy edytować. Odpowiednio wypełniony wniosek składamy na skrzynkę Portalu Beneficjenta. Następnie do wydrukowanego i podpisanego wniosku, dołączamy odpowiednie załączniki. Złożyć możemy go osobiście do właściwego WFOŚiGW lub odpowiedniego oddziału czy gminy, która bierze udział w realizacji programu. Fizyczny wniosek możemy wysłać również drogą pocztową lub kurierem.

Co przygotować?

Aby ubiegać się o dotacje z  programu „Czyste powietrze” konieczny będzie poprawnie wypełniony wniosek, o którym już powiedzieliśmy. Do wniosku należy przygotować księgę wieczystą domu jednorodzinnego. Jeśli wniosek składa jeden z współwłaścicieli, wymagane będą skany oświadczeń z danymi wszystkich współwłaścicieli oraz ich podpisy. Jeśli natomiast dotyczy to małżeństwa, które posiada ustawową wspólność majątkową, należy również dołączyć skan oświadczenia z danymi małżonka oraz jego podpisem.

Jeśli dom nie posiada księgi wieczystej, potrzebny będzie skan dokumentu potwierdzającego własność tego domu.

W przypadku ubiegania się o część drugą programu, czyli o podwyższone dofinansowanie, niezbędny będzie skan zaświadczenia, który upoważnia nas do skorzystania z tej opcji. Nie może być ono jednak wydane wcześniej niż 3 miesiące od daty złożenia wniosku.

Dlaczego warto zdecydować się na ten program?

Program umożliwia dofinansowanie modernizacji domów jednorodzinnych, które tego potrzebują. Dzięki temu zmniejsza się emisja szkodliwych substancji do powietrza, a tym samym przyczyniamy się do zmniejszenia smogu. Złożenie wniosku nie ciągnie za sobą żadnych kosztów, a biorąc w nim udział, możemy ulepszyć efektywność ciepła w domu oraz zapewnić sobie dostęp do odnawialnych źródeł pozyskiwania energii.

Program ten możemy połączyć także z innym, który oferuje rząd („Mój prąd”).